De Spaanse erfbelasting is van toepassing op in Spanje gelegen bezittingen.
Maar Spaanse residenten kunnen ook Spaanse erfbelasting verschuldigd zijn over hun wereldwijde vermogen.

De autonome gemeenschappen bepalen zelf de vrijstellingen, kortingen en vermenigvuldigingsfactoren. Het uiteindelijke te betalen bedrag hangt dus af van de regionale regels. 

Sommige regio’s bieden zeer royale verminderingen voor naaste familieleden (vaak 99% of meer), terwijl andere veel beperktere voordelen geven.

Voordat regionale voordelen worden toegepast, kent Spanje een aantal landelijke persoonlijke vrijstellingen (reducciones estatales) voor de erfbelasting. Deze vrijstellingen worden afgetrokken van de belastbare grondslag voordat de belasting wordt berekend, en ze zijn beschikbaar voor alle erfgenamen, zowel residenten als niet-residenten.

Erfgenamengroepen en vrijstellingen

De Spaanse erfwet verdeelt erfgenamen in vier groepen op basis van hun verwantschap tot de overledene. Hoe nauwer de familieband, hoe groter de vrijstelling.

Groep I
Omvat: kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen jonger dan 21 jaar.
Vrijstelling: €47.858,59 per erfgenaam + een extra €3.990,72 voor elk jaar jonger dan 21, tot een maximale extra vrijstelling van €15.956,87.

Groep II
Omvat: kinderen van 21 jaar en ouder, ouders, grootouders en de langstlevende echtgenoot.
Vrijstelling: €15.956,87 per erfgenaam.

Groep III
Omvat: broers/zussen, neven/nichten, ooms/tantes, overgrootouders, achterkleinkinderen boven 21 jaar en schoonfamilie (schoonouders, schoonzoon/schoondochter).
Vrijstelling: €7.993,46 per erfgenaam.

Groep IV
Omvat: neven in de brede zin, vrienden, partners zonder huwelijk of geregistreerd partnerschap (tenzij regionaal anders bepaald).
Vrijstelling: geen landelijke vrijstelling.
Er zijn aanvullende vrijstellingen voor personen met een handicap. De regio’s bouwen verder op deze landelijke regels met hun eigen voordelen en kortingen.

Regionale regels

Andalusië

Andalusië heeft een van de meest gunstige erfbelastingregimes van Spanje.
Naast de landelijke vrijstellingen geldt er een €1.000.000 belastingvrije regionale vrijstelling per erfgenaam voor Groepen I en II.
Na toepassing van alle vrijstellingen wordt op het resterende bedrag een 99% korting toegepast voor erfgenamen in Groep I en II.
Erfgenamen in Groep III en IV krijgen deze 99% korting niet en worden belast volgens de landelijke progressieve tarieven na vrijstellingen.

Valencia

De Comunidad Valenciana biedt extra vrijstellingen en kortingspercentages voor naaste familieleden.
Bovenop de landelijke vrijstellingen:

Groep I (afstammelingen <21 jaar)

• €100.000 per erfgenaam
  • €8.000 per jaar onder 21
• max. extra €156.000

Groep II (kinderen 21+, echtgenoot, ouders, grootouders)

• €100.000 per erfgenaam

Na toepassing van alle vrijstellingen geldt een 99% korting op het uiteindelijke erfbelastingbedrag voor erfgenamen in Groep I en II.

Madrid

De Comunidad de Madrid is een van de meest voordelige regio’s voor erfgenamen in naaste familie.

Na toepassing van de landelijke vrijstellingen wordt het uiteindelijke belastingbedrag met 99% verminderd voor erfgenamen in Groep I en II.

Voor Groep III (broers/zussen, ooms/tantes, neven/nichten) geldt een 50% korting.
Groep IV krijgt geen verminderingen en betaalt de volledige landelijke tarieven.

Catalonië

Catalonië hanteert eigen vrijstellingen en tarieven, die over het algemeen minder royaal zijn.
Naast de landelijke vrijstellingen:

• Extra regionale vrijstelling van €100.000 per erfgenaam voor Groep I en II.

Catalonië past geen vast kortingspercentage toe zoals Madrid of Andalusië, maar rekent een progressief tarief na vrijstellingen.

Balearen (Islas Baleares)

De Balearen combineren extra vrijstellingen met progressieve kortingen.
Extra vrijstellingen:

• Groep I: €25.000 per erfgenaam
• Groep II: €25.000 per erfgenaam

Na toepassing van alle vrijstellingen geldt:

• 100% korting voor Groep I en II
• 60% korting voor bloedverwanten 2e en 3e graad
• 35% korting voor overige Groep III (schoonfamilie)

Canarische Eilanden (Islas Canarias)

De Canarische Eilanden behoren tot de meest gunstige regio’s in Spanje.
Extra vrijstellingen:

• Echtgenoot: €40.400
• Kinderen/geadopteerden: €23.125
• Overige afstammelingen/voorouders: €18.500
• 2e/3e graad + aangetrouwden: €9.300

Na vrijstellingen geldt een 99,9% vermindering voor Groep I, II en III.

Murcia

Murcia kent geen extra regionale vrijstellingen, maar biedt wél een 99% korting op de uiteindelijke erfbelasting voor Groep I en II.

Andere regio’s hanteren eveneens eigen regels.

Een correcte toepassing van de Spaanse erfbelasting vereist juiste waardering van de bezittingen, correcte documentatie en een volledig inzicht in zowel de landelijke als regionale fiscale kaders.